Natuurmonumenten: W 118 lat od jednego „bajora”, do 112 tys. ha chronionej przyrody

Aktualności | 19-02-2023 | 14:30

Stowarzyszenie Ochrony Pomników Przyrody w Holandii zostało założone w Amsterdamie 22 kwietnia 1905 roku. Impulsem do powstania Natuurmonumenten była propozycja wypełnienia odpadami miejskimi „bezwartościowego bajora” Naardermeer, co miało rozwiązać problem z utylizacją rosnącej ilości śmieci.

Wyjątkowo cenny obszar

Sprzeciwił się temu amsterdamski nauczyciel i miłośnik przyrody Jac. P. Thijsse, który regularnie opływał akwen obserwując niezliczone siedliska wielu gatunków ptaków. Zaproponował on że kupi jezioro, ale początkowo było to prawie daremne. Potrzebna była większa siła przebicia i lepsze nagłośnienie sprawy.

Portret van Jac. P. Thijsse (1865-1945). Locatie en datum onbekend.

Jedynym ratunkiem emisja obligacji

Pan Thijsse zdobył bardzo szybko poparcie aż siedemnastu różnych organizacji, które postanowiły zjednoczyć siły podpisując akt założycielski Natuurmonumenten. Komitet szybko zabrał się do obliczania dochodów jeziora (trzciny, ryby, łowiectwo, torf), oraz kosztów kredytu hipotecznego wraz odsetkami. 25 kwietnia 1906 roku podjęto odważną decyzję o emisji obligacji, a 3 września (prawie półtora roku od założenia stowarzyszenia), za cenę 150 000 guldenów Naardermeer stało się pierwszym rezerwatem przyrody w Holandii.

Door De originele uploader was Polenman op de Nederlandstalige Wikipedia – Verplaatst vanaf nl.wikipedia naar Commons., Attribution, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3737256

Od bajora do…

W chwili obecnej Natuurmonumenten jest właścicielem i zarządcą ponad 112 tysięcy hektarów terenu  i prawie 3000 budynków, z których setki są zabytkami regionalnymi lub narodowymi. Największym pomnikiem przyrody jest De Wieden (5847 ha)…

Gouwenaar – Eigen werk, De Wieden gezien vanaf de Bramen, ten oosten van Giethoorn

…a najmniejszym Fort Ellewoutsdijk (1 ha)…

Door BeeldbankVenW.nl, Rijkswaterstaat. – Ellewoutsdijk (Zeeuws Ellesdiek) is een …, Attribution, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=3997351

Natuurmonumenten jest też częściowo 'odpowiedzialny’ za powstanie Marker Wadden, klastra pięciu sztucznych wysp zbudowanych w latach 20216 – 2021. Stowarzyszenie utrzymuje się w dużej mierze ze sładek członkowskich. Ma około 900 tysięcy zarejestrowanych darczyńców, z czego 10% stanowi młodzież szkolna. Siedziba główna Natuurmonumentem znajduje się w Amersfoort.

(holandia.online/wnl/foto(s):Pixabay,Natuurmonumenten,Wikipedia)